Հորմոնալ հակաբեղմնավորիչ. օգտկա՞ր է, թե՞ չարիք
19.04.2023
Ներկայումս Անգլիայում գրեթե յուրաքանչյուր երրորդ կին անցանկալի հղիությունը կանխելու համար ընդունում է համակցված խմելու հակաբեղմնավորիչներ (ՀԽՀ), Նիդեռլանդներում` ավելի քան 40%-ը, իսկ Ֆրանսիայում և Բելգիայում մոտ կեսը: Ռուսաստանում այդ միջոցից օգտագործող կանանց թիվը կազմում է ոչ ավելի, քան 6%, մեծ քաղաքներում՝ մինչև 20%:
Կանայք, և երբեմն իրենք՝ բժիշկները, մեծ զգուշությամբ են վերաբերվում համակցված խմելու հակաբեղմնավորիչներին, բայց արդյոք դա արդարացվա՞ծ է: Արժե՞ խուսափել ընտանիքի պլանավորման այս ամենաարդյունավետ մեթոդից և որո՞նք են դրա դրական և բացասական կողմերը:
Անցանկալի հղիության դադարեցում, թե՞ ՀԽՀ
Այսպիսով, աբորտը կամ անցանկալի հղիության ընդհատումը միշտ վնասակար է կնոջ օրգանիզմի համար, սա աճող վարակի (էնդոմետրիտ, արգանդափողերի բորբոքում, որը հետագայում կարող է հանգեցնել անպտղության) և լուրջ հորմոնալ փոփոխությունների մեծ ռիսկ է: Կանացի մարմնում, որը հարմարվել էր հղիության բնականոն ընթացքին, հղիության ընդհատման արդյունքում կարող են առաջանալ լուրջ խնդիրներ՝ ընդհուպ մինչև ուռուցքաբանական հիվանդությունները, ինչը լուրջ ռիսկի գործոն է։
Այդ իսկ պատճառով, եթե հղիությունը դեռ ցանկալի չէ, պետք է ընտրել պաշտպանության ամենաարդյունավետ մեթոդը։ Դա պարզապես համակցված խմելու հակաբեղմնավորիչներ են, հորմոնալ պատրաստուկներ, որոնք ֆիզիոլոգիական են կանանց մարմնի համար և մարմնում ստեղծում են «կեղծ հղիության»՝ կնոջ համար ավելի բնական վիճակ, քան ձվարանների միկրոտրավմայով ամսական օվուլյացիան, երբ արտանետվում է ձվաբջիջը:
Սա ոչ միայն անցանկալի հղիության կանխարգելում է և սեռական կյանքի որակի բարելավում, երբ պետք չէ անհանգստանալ հաջորդ դաշտանի օրվան ընդառաջ, այլ նաև հորմոնալ խանգարումների կանխարգելում ու բուժում, օրինակ՝ ցիկլի խանգարումները, նախադաշտանային համախտանիշի դրսևորումները, կաթնագեղձերում, ձվարաններում գոյացությունները, վեգետատիվ փոփոխությունները պերիմենոպաուզայի ժամանակ, հիպերանդրոգենիզմը։ Ապացուցված է, որ ՀԽՀ-ների ընդունումը նվազեցնում է ձվարանների և էնդոմետրիումի ուռուցքային հիվանդությունների, քաղցկեղի վտանգը: Դաշտանի ժամանակ արյան կորուստի նվազեցման շնորհիվ նվազում է անեմիայի զարգացման ռիսկը։
Համակցված խմելու հակաբեղմնավորիչների դրական ազդեցությունը ցանկացած տարիքի կնոջ առողջության և կյանքի որակի վրա վաղուց ուսումնասիրված է և կասկածից վեր է:
ՀԽՀ-ների տեսակները և հակացուցումները
Հաբավորված ՀԽՀ-ների տեսակները․ մոնոփուային (մեկ ամսվա ընթացքում բոլոր հաբերում պարունակում են նույն քանակությամբ հորմոններ), եռափուլ (ամսվա ընթացքում չափաբաժինները փոխվում են): Կան նաև դեղամիջոցներ, որոնք պարունակում են միայն պրոգեստերոն: Բացի հաբերից, հորմոններ կարող են պարունակել նաև հեշտոցային օղակները և ներարգանդային հակաբեղմնավորիչները:
Հորմոնալ հակաբեղմնավորման ընտրության ժամանակ անհրաժեշտ է գնահատել, թե արդյոք կինը հակացուցումներ ունի այս մեթոդին: Բացարձակ հակացուցումներն են՝ խորը երակային թրոմբոզը, թոքային էմբոլիան, նախատեսված վիրահատությունը, զարկերակային գերճնշումը, սրտի փականային հիվանդությունը՝ բարդություններով, շաքարային դիաբետը՝ անգիոպաթիայի հետ համատեղ, սրտանոթային հիվանդությունների ռիսկի մի քանի գործոնների առկայությունը (օրինակ՝ ծխելը, շաքարախտը, արյան բարձր ճնշումը), լյարդի հիվանդությունը (սուր վիրուսային հեպատիտ, քրոնիկ ակտիվ հեպատիտ, լյարդի ուռուցք, լյարդի ցիռոզ), միգրենը, հետծննդյան շրջանը՝ մինչև 6 շաբաթ կրծքով կերակրմամբ, հղիությունը, կրծքագեղձի քաղցկեղը։
Բացի այդ, խորհուրդ է տրվում գնահատել արյան ճնշման մակարդակը, կատարել կաթնագեղձերի, կոնքի օրգանների հետազոտություն։ Որոշ բժիշկներ խորհուրդ են տալիս կատարել ևս մեկ կոագուլոգրամիա՝ արյան մակարդման թեստ՝ բացառելու համար թրոմբոզի բարձր ռիսկը: Ինչ վերաբերում է տարիքային սահմանափակումներին, ապա հակաբեղմնավորիչ մեթոդների բժշկական իրավասության չափանիշների համաձայն, տարիքը ՀԽՀ-ներ նշանակելու սահմանափակում չէ, դրանք կարող են ընդունել վերարտադրողական տարիքի բոլոր կանայք։ Բժիշկները խորհուրդ են տալիս դրանք ընդունել մինչև դաշտանադադարը և դրանից հետո մեկ տարվա ընթացքում:
Միֆեր և իրականություն
Կան նաև մի քանի միֆեր, որոնք կարող են ազդել կնոջ ընտրության վրա։ Օրինակ՝ հակաբեղմնավորիչներ ընդունելիս քաշի ավելացումը: Ժամանակակից ՀԽՀ-ների պայմաններում, եթե անգամ դա տեղի ունենա, ապա կլինի աննշան՝ մինչև 2 կգ, ինչը հեշտությամբ ենթակա է շտկման ֆիզիկական ակտիվության և դիետայի օգնությամբ։ Ոմանք ՀԽՀ-ներ ընդունելիս, ընդհակառակը, նիհարում են:
Ինչ վերաբերում է ՀԽՀ ընդունելիս մարմնի վրա մազերի աճելուն, ապա սա նույնպես միֆ է: Ընդհակառակը, կան ուժեղացված հակաանդրոգեն ազդեցություն ունեցող դեղամիջոցներ, որոնք օգնում են պայքարել արյան մեջ տեստոստերոնի բարձր մակարդակի դեմ, ինչը հաճախ մաշկի վատթարացման և ավելորդ մազերի աճի պատճառ է հանդիսանում:
Տարածված միֆերից է այն, որ ՀԽՀ-ի ընդունումը դադարեցնելուց հետո հղիանալը դժվարանում է: Ընդհակառակը, դեղերի դադարեցումից հետո հղիությունը սովորաբար տեղի է ունենում շատ արագ։ Եթե հղիությունը տեղի չի ունենում, ապա ավելի շուտ պետք է այլ պատճառ փնտրել:
Հակաբեղմնավորման համար դեղերի տարբերակների ընտրությունն այժմ բավականին մեծ է, այն կարելի է յուրաքանչյուր կնոջ համար ընտրել անհատապես՝ հաշվի առնելով նրա տարիքը և առողջական վիճակը: Կարևոր է հիշել, որ միայն մանկաբարձ-գինեկոլոգն է ընտրում և խորհուրդ տալիս ՀԽՀ-ներ:
Ձեր ինտիմ խնդիրները լուծեք այն բժշկի հետ խորհրդակցելով, ում վստահում եք:
Աղբյուր` LADYNEWS.am Դիտվել է 2611 անգամ
Читать на русском
|