30.12.2022

Մանկական ատամնաբուժության առանձնահատկությունների և երեխաների յուրահատուկ վարքի շուրջ է մեր հարցազրույցը մանկական ստոմատոլոգ Գոհար Անտոնյանի հետ։

- Որո՞նք են մանկական ատամնաբուժության առանձնահատկությունները։

- Նախ, ձեր թույլտվությամբ, մի ուղղում․ տարածված սխալ կա՝ ստոմտոլոգ և ատամնբույժ բառերը բնավ հոմանիշներ չեն: Բացատրեմ ՝ լատիներեն «stoma» նշանակում է բերանի խոռոչ, «logos» գիտություն։ Դե իսկ բերանի խոռոչում ոչ միայն ատամներն են, այլև լինդը, լեզուն, լորձաթաղանթը։ Օրինակ, հատկապես մանկական պրակտիկայում, հաճախ հանդիպող ստոմատիտների կամ աֆթաների բուժման համար ո՞ւմ եք դիմում՝ ատամների մասնագետի՞ն: Ո՛չ իհարկե:

Մանկական ստոմատոլոգիան առանձին և բավականին տարբերվող ճյուղ է համարվում: Այն իր մեջ ներառում է բժշկագիտության մի քանի ուղղություն և ոչ միայն բժշկական: Մանկական ստոմատոլոգը մանկաբույժի, ստոմատոլոգի, օրթոդոնտի, մանկավարժի և հոգեբանի արտացոլումն է մեկ մասնագիտությամբ:

- Ինչ խոսք, տարբերություններ կան նաև մեծահասակների և մանկական ստոմատոլոգների միչև: Կնշե՞ք մի քանիսը:

-Ինչպես արդեն նշեցի, մանկական ստոմատոլոգը մասնագիտությունների համադրություն է, և այստեղ շատ կարևոր է երեխայի փխրուն հոբգեբանության մեջ մտնելով աշխատելու մոտեցումը, այլապես վախերն ամբողջ կյանքում պատրաստ են: Կարևոր է, որ երեխան վստահի բժշկին։ Սակայն հոգեբանական կողմի ապահովումը դեռ բավարար չէ: Երեխայի հետ աշխատելու ամենամեծ բարդությունն այն է, որ փոքրիկ բուժառուները չեն կարողանում ճիշտ բնորոշել գանգատները, մանկակական ստոմատոլոգը պարտավոր է լինել խիստ արհեստավարժ, գրագետ իր գործում: Նա պետք է ոչ միայն բուժի ատամը և վերացնի ատամնացավը, այլև չվնասի կաթնատամին հաջորդող մշտական ատամը: Հարկավոր է նշել, որ ժամկետից շուտ հեռացված կաթնատամը կամ ոչ ճիշտ բուժված ատամները կարող են լուրջ խնդիրների հանգեցնել կապված կծվածքի, ծնոտի աճի, մկանային ապարատի զարգացման և, անգամ, խոսքի հետ:

Այսպիսով մանկական ստոմատոլոգն էապես տարբերվում է ընդհանուր մասնագետից։ Ծնողներին հորդոդում եմ իրենց փոքրիկների առողջ ժպիտները վստահել մասնագետին։

-Բնականաբար իր յուրահատկություններն ունի նաեւ երեխաների ատամների բուժման գործընթացը։ Ինչպե՞ս է այն ընթանում։

-Այն, որ մանկական ստոմատոլոգը տարբերվում է անգամ արտաքինով՝ գուցե հնչի տարօրինակ, բայց հավատացեք դա հենց այդպես է: Մենք մեր պրակտիկայում շատ վաղուց սպիտակ խալաթները կամ գորշ գույներով համազգեստները փոխարինել ենք վառ գույներով ուրախ հագուստով, հաճախ՝ սիրելի մուլտ հերոսների պատկերներով։ Այս ամենն առաջին հայացքից մեղմում է վախը: Հաջորդը կլինիկայի մթնոլորտը և հագեցվածությունն է՝ շատ կարևոր է, որ փոքրիկը ներս մտնելիս չնկատի ավելորդ հոտեր, որոնք վախի պատճառ կարող են դառնալ: Կլինիկայի գունավոր մթնոլորտը, խաղային գոտին, աշխատանքային համասարքն ու էկրանն, իրոք, հեշտացնում եմ աշխատանքը։

Դե՝ իսկ մոտեցումը փոքրիկ մարդուկների հետ միշտ ավելի մեղմ է, համբերատար և խաղային:

-Երեխան առաջին անգամ է գալիս ատամնաբույժի մոտ․ ինչպիսի՞ առանձնահատուկ մոտեցում է այն պահանջում։

- Կարևոր հարց է։ Այստեղ միակ պահանջը ծնողից է, որպեսզի երեխային չտանեն բժշկի, երբ փոքրիկը սուր ցավեր է ունեցել, ատամնացավով անքուն գիշեր անցկացրել։ Նախընտրելի է, որ բալիկի առաջին այցը լինի ճանաչողական: Երկու-երեք տարեկանում կարելի է կազմակերպել այց՝ հետագա խնդիրներից խուսափելու համար, ինչու ոչ՝ նաև հոգեբանական առումով։ Կարևոր է մասնագետի խորհուրդը ճիշտ հիգիենայի, խոզանակի, մածուկի ընտրության հարցում։ Կան նաև կանխարգելիչ միջամտություններ, որոնց շնորհիվ առավել երկար կարելի է պահպանել փոքրիկների ատամների առողջությունը:

- Որքանո՞վ է կիրառելի ցավազրկումը մանկական ատամների բուժման գործընթացում։

- Մանկական ստոմատոլոգիայում ցավազրկումը հաճախ կատարվող պարտադիր միջամտություն է։ Գոյություն ունի երկու հիմնական մեթոդ՝ տեղային ներարկումով (իհարկե երեխայի աչքից քողարկելով ասեղը) և նախապես թմրեցնելով տվյալ հատվածը մրգային հելով: Արտերկրում ավելի լայն տարածում ունի ընդհանուր անզգայացումը։ Ի ուրախություն նշեմ, որ վերջին տարիներին մեզ մոտ ևս այս եղանակը գտել է իր կարևոր տեղը: Ընդհանուր անզգայությամբ բուժումն ունի մի քանի ցուցում՝ հիմնականում առողջական: Բացի այդ՝ երեք և ավելի ախտահարված ատամերի դեպքում լավագույն տարբերակ է մեկ այցով բուժել բոլոր ատամները:

Հարցազրույցը՝ Անուշ Ավանյանի

Աղբյուր` LADYNEWS.am

Դիտվել է 5026 անգամ

Читать на русском

04.11.2025
Այսօր մաստէկտոմիան դաժան իրականություն է դառնում շատ կանանց համար՝ անկախ նրանց մասնագիտությունից, կենսակերպից կամ ֆինանսական վիճակից: Հնարավո՞ր է արդյոք այս գործընթացը շրջել:

14.10.2025
Գինեկոլոգները բացատրել են, թե ինչպես են սեզոնային փոփոխություններն ազդում կանանց առողջության վրա և ինչ միջոցառումներ կարող են օգնել նվազեցնել ռիսկերը:

09.09.2025
Առօրյա գործերի հորձանուտում՝ ընտանիք, աշխատանք, տուն, մենք հաճախ մեր առողջության մասին հոգ տանելը հետաձգում ենք։ Թվում է, թե ընդհանուր առմամբ ամեն ինչ լավ է, և եթե կան աննշան հիվանդություններ, դրանք «ինքնուրույն կանցնեն»։

13.08.2025
Ժամանակակից կոսմետոլոգիայի աշխարհում բոտոքսի ներարկումները վաղուց դադարել են լինել միայն հոլիվուդյան աստղերի իրավասությունը և դարձել են երիտասարդությունը պահպանելու ամենատարածված ընթացակարգերից մեկը։ Սակայն այս տեխնիկայի շուրջ դեռևս կան բազմաթիվ առասպելներն և վեճերը:

03.07.2025
Եթե օրվա վերջում ձեր ոտքերը, կարծես, լցված են կապարով, այտուցվել են, այրոց կամ ջղաձգություն եք զգում, ժամանակն է վերանայել ձեր սովորությունները:

06.06.2025
Լավ նորություններ կան նրանց համար, ովքեր չեն սիրում սպորտով զբաղվել. կալորիաները միայն մարզասրահում չէ, որ այրվում են: