13.11.2020

Հենց նման ընտանիքներում է, որ ամենից հաճախ մեծանում են երեխաներ, ովքեր կյանքում ստանձնում են զոհի դերը:

Մարդկանց, ովքեր սովոր են զոհի դերում լինել, կյանքում հաճախ կարելի է հանդիպել: Մի կողմից զոհ լինելը նշանակում է ունենալ ցածր ինքնագնահատական, լինել անվստահ, անընդհատ գտնվել «խնդրողի» դիրքում, տառապել ինչ-որ մեկի գործողություններից (հարազատներ, գործընկերներ, ղեկավարներ):

Մյուս կողմից, զոհի դիրքն այդքան անվնաս չէ: Հենց զոհերն են առավել հաճախ օգտագործում մանիպուլյացիաները՝ իրենց նպատակներին հասնելու համար, նրանք սիրում են ցույց տալ իրենց թուլությունը և ճնշում գործադրում խղճահարություն առաջացնելու շնորհիվ:

Եկեք պարզենք, թե ծնողները երեխային դաստիարակելիս ինչ սխալներից պետք է խուսափեն՝ հետագայում զոհ չձևավորելու համար:

Սխալ 1. Ծնողը պահանջում է անվերապահ հնազանդություն

Հեղինակություն վայելող ծնողների մոտ նույնպես կմեծանան զոհեր: Նման ծնողները հակված են պահանջելու անվերապահ հնազանդություն և իրենց կամքի կատարում: Այդպիսով, երեխան ընտելանում է նրան, որ ծնողների կարծիքը միակ ճիշտն է, իսկ իրենը կարելի է հաշվի չառնել:

Երեխան ընտելանում է այն իրավիճակին, երբ իր կարծիքը չի ընդունվում, և նա կախվածության մեջ է ընկնում ուրիշի կարծիքից:

Փաստորեն, պարզվում է, որ նա ինքն իրենից ոչ մի արժեք չի ներկայացնում և ի սկզբանե սկսում է ուրիշների հետ հարաբերվել զոհի դիրքից:

Սխալ 2. Ծնողը խախտում է երեխայի անձնական սահմանները

Եթե երեխան բնակարանում իր տեղը չունի, եթե նրա սահմաններն անընդհատ խախտվում են, քանի որ ծնողները չեն գիտակցում, որ նա արդեն բավականին մեծ է, որպեսզի ինչ-որ բան ունենա (անարգել ներխուժում են նրա սենյակ, կարդում նրա օրագիրը, ստուգում սմարթֆոնը և իրերը), ապա նա մեծանում է՝ չհասկանալով, թե ինչպես պաշտպանել իր անձնական տարածքը:

Նա ընտելանում է այն փաստին, որ իր տարածքը անընդհատ ոտնահարվում է ծնողների կողմից, իսկ մեծ տարիքում յուրաքանչյուր ոք կարող է դառնալ «խախտող՝ ընկերներ, գործընկերներ, հարազատներ, երկրորդ կեսը:

Նման անձի համար դժվար է սովորական «ոչ» ասել ցանկացած խնդրանքին, նա անընդհատ իրեն կստիպի անել այն, ինչն իրեն դուր չի գալիս, քանի որ սովոր չէ մերժել ու արտահայտել իր կարծիքը:

Սխալ 3. Ծնողի կողմից չափից դուրս խնամք

Շատ հաճախ, հասուն տարիքում զոհի դիրք զբաղեցնում են այն երեխաները, որոնց ոչ մասին միայն հոգ են տարել և պաշտպանել ամեն տեսակի դժվարություններից, այլև փորձել են ամեն ինչ անել նրա երջանկության համար:

Արդյունքում, պատասխանատու և ինքնուրույն անձնավորության փոխարեն, մարդը մեծանում է ուրիշների նկատմամբ սպառողական հոգեբանությամբ՝ նրան բոլորը և ամեն ինչ պարտական են:

Եվ եթե ինչ-որ մեկը չի շտապում կատարել իր քմահաճույքը, ապա նա լցվում է ինքնախղճահարությամբ ու սկսում է զոհի դիրքից պատշաճ ուշադրություն պահանջել:

Սխալ 4. Ծնողն իր հույզերի համար պատասխանատվությունը դնում է երեխայի վրա

Երբ ծնողներն իրենց սեփական հուզական վիճակի պատասխանատվությունը գցում են երեխայի վրա, ապա նրա համար ճանապարհ են բացում դեպի զոհի դիրքը:

Սկզբից մայրը, զուտ դաստիարակչական նպատակներով, ասում է. «Տեսնում ես, թե ինչպես ես քո պահվածքով ինձ հիասթափեցնում», և երեխան գիտակցում է, որ իր ձեռքում իշխանություն ունի՝ մոր տրամադրությունը կախված է իրենից:

Նա նաև հասկանում է, որ տրամադրությունն այնպիսի երևույթ է, որը վերահսկում է ոչ թե ձեր, այլ մեկ այլ անձի կողմից:

Երբ այդպիսի երեխան մեծանում է, նա փնտրում է նրանց, ովքեր պետք է պատասխանատու լինեն իր տրամադրության և հույզերի համար.

Սխալ 5. Ծնողը երեխային ազատում է բոլոր դժվարություններից

Օգնել երեխային չափահաս դառնալ՝ դա հենց դաստիարակությունն է։ Այնուամենայնիվ, որոշ ծնողներ իրենց օգնությունը տեսնում են երեխային ցանկացած դժվարությունից և խոչընդոտներից հեռու պահելու, ազատելու մեջ, քանի որ «նա դեռ փոքր է, բավականաչափ հասուն չէ, դեռ ժամանակ կունենա» և այլն:

Նրանք բառացիորեն ամեն ինչ վերցնում են իենց վրա, և արդյունքում երեխան դժվարությունների հետ կապված ոչ սեփական փորձ է ձեռք բերում, ոչ էլ, անգամ, զգացողություն:

Նա ընտելանում է այն փաստին, որ ամեն ինչ արվում է առանց իրեն: Եվ հասուն տարիքում, բնականաբար, կհակվի դեպի այնպիսի գործընկերոջ, որը իր փոխարեն կլուծի բոլոր խնդիրները, քանի դեռ նա կգտնվի իր համար սովորական զոհի դիրքում՝ պատրաստ չլինելով պատասխանատվություն ստանձնել:

Աղբյուր՝ LADYNEWS.am

Դիտվել է 6619 անգամ

Читать на русском

20.06.2025
Հոլովակային մտածողության պարագայում ընկալողը, որպես կանոն, բավարար ժամանակ չունի ստացված տեղեկատվությունը պատշաճ կերպով մշակելու համար և, ավելի շուտ, տպավորություն է ստանում, բայց չի ըմբռնում տեսածը:

13.06.2025
Հույզերը բավականին կարևոր են մարդու և նրա հոգեկան առողջության համար: Ներկայացնում ենք հոգեբանների խորհուրդներ այն մասին, թե ինչպես զարգացնել հուզական ինտելեկտն առօրյա սովորությունների օգնությամբ:

28.05.2025
Մենք բոլորս սիրում ենք հաճոյախոսություններ։ Սակայն կան իրավիճակներ, երբ գովասանքը որոշակի պատճառներով բացասաբար է ընկալվում։

23.05.2025
Որպեսզի ծերությունն աննկատ չմոտենա և ժամանակը չափազանց արագ չընթանա, առաջարկում ենք բացահայտել որոշակի նախանշաններ, որոնք մատնում են մեր տարիքը, և փորձել շտկել իրավիճակը։

10.05.2025
Այս ցանկի զգեստները փչացնում են 40 տարեկանից բարձր կնոջ ոճը՝ զրկելով նրան նրբագեղությունից և փայլից։ Եթե ձեր պահարանում սրանցից ունեք, ժամանակն է հրաժեշտ տալ դրանց։

16.04.2025
Մարդկանց հիմնական ցանկությունները իրարից շատ չեն տարբերվում՝ մեզանից յուրաքանչյուրը ցանկանում է առողջություն, հարստություն և հաջողություն: Կարևոր է, սակայն, տարբերել սեփական և ուրիշի կողմից պարտադրված նպատակները: