Դեժավյու -ժամեվյու կամ ժամանակի խաղը մեզ հետ. հոգեվերլուծաբան
11.02.2013
Երբեմն հաճելի է լինում ապրել ու զգալ ինչ-որ անհասկանալի բան, որի բացատրությունը չես էլ ուզում փնտրել ու գտնել: Բայց ինչքան էլ առեղծվածների սիրահար լինենք, դեժավյու կամ ժանեվյու զգալիս տագնապի թույլ զգացողություն է առաջանում, գերբնական ուժի հետ հաղորդակցումից վախ…
Շատերս գոնե մեկ անգամ ունեցել ենք զգացողություն, երբ թվացել է' ճանապարհը, որով անցնում ենք, ծանոթ է, խոսակցությունը, որ լսում ենք, առաջին անգամ չէ, անգամ իմացել ենք՝ ինչ է լինելու հաջորդ վայրկյանին… Մի խոսքով՝ իրադարձություն, որը նախկինում չի եղել, մարդուն ծանոթ թվում է. կարծես պահը կրկնվում է: Սա հենց դեժավյու ասվածն է, որի պատճառների վերաբերյալ բազմաթիվ կարծիքներ կան. յուրաքանչյուր հոգեվերլուծաբան յուրովի է ներկայացնում ու մեկնաբանում այն:
LADYNEWS.am-ն առեղծվածային երևույթի վերաբերյալ զրուցեց հոգեբանական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Վլադիմիր Միքայելյանի հետ: «Կան դեժավյուի հիմնական տեսակներ, որոնցից մեկը կոչվում է ակնթարթային, մյուսը' տեւական, այսինքն' ակնթարթայինի հետ համեմատած մի քանի վայրկյանով ավել է»,- ներկայացրեց Վլադիմիր Միքայելյանը:
Նրա խոսքով՝ դեժավյուն կապված է ժամանակի ընկալման խնդրի հետ. «Մենք ապրում ենք ժամանակի ընկալման դաշտում' անցյալ, ներկա, ապագա: Դեժավյուի ժամանակ այդ երեք դաշտերը միանում են, իսկ դա նշանակում է'մարդը դուրս է գալիս ժամանակից… Ընդհանրապես «ժամանակ» ասվածն ուսումնասիրված չէ, այն առեղծված է, օրինակ' երազների դեպքում ժամանակ չկա, դրա համար էլ մեզ թվում է' մեր երազը տեւում է շատ երկար: Երազում մենք միաժամանակ կարող ենք լինել տասը վայրում. չկա ո՛չ տարածություն, ո՛չ ժամանակ, իսկ դեժավյուի դեպքում ամենահավանակ բացատրությունն այն է, որ կարծես թե ժամանակները միանում են իրար: Մարդը դուրս է գալիս ժամանակի հաջորդականությունից: Եթե հոգեբանորեն մտածենք, ապա գոյություն ունի միայն անցյալ. եթե մեզ թվում է'մենք ներկայում ենք, ապա սխալվում ենք, հիմա խոսում ենք, ու դա արդեն դառնում է անցյալ, իսկ անցյալն ու ապագան իրար զուգահեռ գնացող ուղիներ են: Ապրելով ժամանակի հաջորդականության մեջ' մարդն անցյալից գնում է դեպի ապագա, իսկ դեժավյուի ժամանակ տեղի է ունենում հակառակ պրոցեսը'մարդը գալիս է ապագայից, տեսնում է դրվագներ, որոնք կապված են իր կյանքի ապագայի հետ»,- բացատրեց հոգեվերլուծաբանը:
Ըստ նրա'ժամանակից դուրս գալու այդ գործընթացը կրում է անգիտակցական բնույթ, մարդը չի կարող դա անել իր ցանկությամբ. «Ոչ ոք չգիտի'ինչու է ժամանակն անհետանում այդ պահին»:
Հոգեվերլուծաբանը խոսեց նաեւ դեժավյուի հակառակ պրոցեսի' ժամեվյուի մասին: «Դա եւս կապված է ժամանակի խնդրի հետ, երբ մարդը չի ճանաչում այն, ինչը գիտի: Իհարկե, դա կարող է լինել նաեւ հիշողության պաթոլոգիկ զարգացման դեպքում, բայց եթե նման խնդիր չկա, մարդն առողջ է,ապա ժամեվյուն եւս բացատրվում է ժամանակի ընկալման տեսանկյունից»,- ասաց Վլադիմիր Միքայելյանը:
Հոգեվերլուծաբանն ավելացրեց, որ այդ երեւույթները մինչ օրս չունեն հստակ բացատրություն, բայց կան բազմաթիվ մեկնաբանություններ:
Շողիկ Գալստյան
Աղբյուր` LADYNEWS.am
Դիտվել է 5710 անգամ
|