Օրիորդները մեր ընկերները չեն
24.02.2012
Ֆրանսիան չլիներ, արդեն մոռացել էի, որ Հայաստանում օրիորդներին «ընկեր» ենք ասում:
Բոլոր դատարկություններն ինչ-որ կերպ լցվելու հակում ունեն, երեւի այդպես է խորհրդային «ընկեր»-ը խցկվել-մնացել մեր բառապաշարում, մասնավորապես «դպրոցական», «ուսանողական»: Ի՞նչ է ասում այդ կոնտեքստում գործածված «ընկեր» բառը մեր սերնդին: Այն վաղուց որեւէ գաղափար չի փոխանցում. պարզապես մնացել է որպես շատ «ապահով» դիմելաձեւ: Եվ իսկապես, ինչպե՞ս դիմես, ասենք, ուսուցչիդ կամ դասախոսիդ, եթե հաստատ չգիտես' օրիորդ է, թե տիկին, կամ ասենք գիտես, դա քո ի՞նչ գործն է…
Ֆրանսիան երկու օր առաջ իր համար վերջնականապես լուծեց այդ հարցը, չնայած այնտեղ դա շատ ավելի նորմալ հարթության մեջ էր (գոնե «ընկեր»-ը չկա): Բանաստեղծություններից ու երգերից անբաժան «մադմազել»-ը մեկընդմիշտ կլքի պաշտոնական գրությունները, փաստաթղթերը: Սա ֆրասիացի ֆեմինիստուհիների պահանջն էր, որի հետ հաշվի նստեցին իշխանությունները: Փաստաթղթերում չեն լինի նաեւ սեքսիզմի դրսեւորում համարվող արտահայտություններ, ասենք' «օրիորդական ազգանուն», «ամուսնական ազգանուն»: Ֆրանսիայում բոլոր կանանց կդիմեն միանման' մադամ:
Այս առիթով հնչած ամենասուր քննադատությունը կարծես թե այն էր, որ «մադմազել»-ը, որի հիմքում «կույս» արմատն է, ընկալվում է նաեւ որպես հաճոյախոսություն, եւ տղամարդիկ ցանկություն չունեն հրաժարվել երիտասարդ, գեղեցիկ կնոջն այդ բառով հաճոյանալու հնարավորությունից:
Կարծում եմ' մադմազելը դեռ երկար կշարունակի շոյել ֆրանսուհիների ականջները, բայց արդեն' առանց կյանքը բարդացնելու:
Հ.Գ. Կանանց եւ աղջիկների համար ընդհանուր դիմելաձեւ գտնելու ցանկությունն էր առաջին հերթին, որ ուղղորդեց մեզ դեպի «լեդի»-ն: Հայերենում կոշտ միջամտության սպասող նուրբ հարցեր կան:
Տ.Մ. Դիտվել է 3293 անգամ
|