23.10.2020

Փորձագետներն ասում են, որ հայ խոհարարական վարպետներն օգտագործում են 300 տարատեսակ վայրի խոտաբույսեր՝ որպես համեմունքներ կամ որպես առանձին ուտեստներ: Իսկ ղարաբաղյան ժենգյալով հացը, անկասկած, մրցակցությունից դուրս է:

«Ժենգյալ» Ղարաբաղի բարբառով նշանակում է «կանաչի: Տասնյակ տարբեր տեսակի վայրի և մշակովի կանաչիներ են ներառված այս համեղ փխրուն թխվածքի մեջ: Հագեցված տաք արևով, մաքուր ջրով և ղարաբաղյան լեռների ու ձորերի մաքուր օդով՝ որոnք հատուկ համ ու բույր են հաղորդում այս ուտեստին: Ուստի անհնար է աշխարհի որևէ վայրում ժենգյալով հաց պատրաստել այնքան համեղ, որքան նրա հայրենիքում` Արցախում:

Իհարկե, այժմ այն պատրաստում են տարբեր երկրներում և քաղաքներում, որպես կանոն, կանաչին գնելով շուկայում, բայց այն չունի համային այն զգացողությունները, այն լիարժեք փունջը, որը տալիս են հյութալի և կծու ղարաբաղյան խոտաբույսերը: Քաղաքում որտե՞ղ կգտնես կնձմինձուկ: Իսկ պառավի պո՞րտ: Իսկ ճռճռո՞ւկ, քյառն ակա՞նջ, սիմսիմո՞կ, մանուշակի տերևներ և այլն, և այլն։ Իսկ գուցե հարցը միայն կանաչին չէ՞, այլ այն հուզական մթնոլորտը, որը Ղարաբաղում ուղեկցում է ժենգյալովի հացի պատրաստմանը:

Ժենգյալովի հացը միայնակ չեն թխում. հավաքվում են հարազատները, ընկերները, հարևանները՝ օգնելու պատրաստելուն ու զրուցելու, ինամալու «ի՞նչ կա-չկա» ... Եվ եթե ինչ-որ մեկը վեճի մեջ է, ապա որտեղի՞ց գտնես հաշտություն կնքելու ավելի լավ միջոց, քան միասին ժենգյալով հաց ուտելն է: Իզուր չէ, որ Արցախում կա մի ուրախ նշանաբան. «Խաղաղություն: Ընկերություն։ Ժենգյալով հաց»:

Բաղադրությունը

- Լցոնման համար թարմ կանաչեղեն. (համեմ, սպանախ, թրթնջուկ, սամիթ, մաղադանոս, կանաչ սոխ, բազուկի տերևներ և այլն)՝ յուրաքանչյուրից 50-ից 100 գ (կախված անուշաբույր ծաղկեփնջից)։
- բուսական յուղ՝ 50 գ
- թարմ աղացած սեւ պղպեղ և աղ' ըստ ճաշակի
- խմորի համար՝ ալյուր 1,5 կգ
- խմելու ջուր՝ 500-700 մլ
-  աղ՝ 30 գր
- բուսական յուղ՝ 50 գ։

Պատրաստման եղանակը

Քայլ 1

Պատրաստում ենք խմորը. ալյուրը մաղել մի մեծ խորը ամանի մեջ, ավելացնել աղ, խառնել։ Ալյուրի մեջ փոս անել և մեջը լցնել ջուր և բուսական յուղ: Ալյուրն աստիճանաբար խառնել հեղուկի հետ՝ կենտրոնից դեպի եզրերը այնքան, մինչև ալյուրը կլանի ամբողջ հեղուկը: Դրանից հետո շարունակել հունցել այնքան, մինչև խմորը դառնա փափուկ, ճկուն, հարթ և դադարի կպնել ձեր ձեռքերին: Խմորին տալ գնդի ձև, ծածկել փայլաթիթեղով և կես ժամ թողնել սենյակային ջերմաստիճանում:

Քայլ 2

Լցոնի պատրաստում. ամբողջ կանաչեղենը մանրակրկիտ մշակել, հեռացնել կոպիտ հաստ կոթունները և լվանալ հոսող ջրի տակ, չորացնել թղթե սրբիչի վրա, մանր կտրատել և խառնել: Կանաչեղենին ավելացնել բուսական յուղ, բայց չափավոր, այնպես, որ կանաչին փայլի և ոչ թե լող տա յուղի մեջ: Ավելացնել թարմ աղացած սեւ պղպեղ՝ ըստ ճաշակի, բայց դեռ աղ չանել, հակառակ դեպքում կանաչիները կզրկվեն հյութից և կվերածվեն շիլայի:

Քայլ 3

Հանգստացած խմորը կրկին հունցել, բաժանել փոքր գնդիկների (յուրաքանչյուրը 50 գ), դնել ալյուրով պատված մակերեսի վրա, վերևից ցանել ալյուր և ծածկել սննդային թաղանթով: Յուրաքանչյուր կտորը գրտնակով հնարավորինս բարակ բացել՝ դրան տալով շրջանի ձև: Խմորի բացված շերտի մեջտեղում, եզրերից 2 սմ հեռավորությամն լցնել աղ արված և յուղով պատված կանաչ միջուկը՝ այն սկզբունքով, որ լցոնը երբեք շատ չի լինում: Զգուշորեն փակել եզրերը մեջտեղում: Միացման կարը սեղմել ափի եզրով:

Քայլ 4

Տապակել. Պատրաստված հացերը կարի կողմը դեպի ներքև դնել նախապես տաքացրած (առանց յուղի) չոր թավայի մեջ: Յուրաքանչյուր կողմը տապակել 1 րոպե՝մինչև կարմրելը: Անհանգստանալու կարիք չկա, եթե հացը տապակելիս այն սկսի ուռել, միաժամանակ անց՝ կնստի:

Քայլ 5

Եվ ահա ...ջերմությամբ լի և անհավանական բույրով հացերը պատրաստ են: Ասում են, որ դեռ չի գտնվել այնպիսի անձնավորության, որը երբևէ հագցել է ժենգյալով հացից: Եվ մի մոռացեք մատուցել սառը մածուն կամ երիտասարդ տնական գինի ... Համտեսեք երանությունը:

Աղբյուր՝ LADYNEWS.am

Դիտվել է 5971 անգամ

Читать на русском

02.05.2025
Բոլորը հավանաբար գիտեն այս հացահատիկային կուլտուրայի սննդային հատկությունների մասին, բայց միայն քչերին է հաջողվում լիովին բացահայտել դրա խոհարարական ներուժը։ Ահա թե ինչու որոշեցինք առաջարկել այս կոտլետների գաղափարը:

04.04.2025
Այս աղղցանը շատ առողջարար է և հեշտ է պատրաստվում։

13.03.2025
Այն հիանալի հավելում կլինի ցանկացած մսային կամ ձկնային ուտեստի, խորովածի կամ պարզապես կոտլետների հետ։

27.02.2025
Մրգերը, բանջարեղենը և հատապտուղները վիտամինների ու միկրոէլեմենտների առաջին և ամենակարևոր աղբյուրն են հատկապես գարնան առաջին ժամանակահատվածում:

23.01.2025
Այս ուտեստները թույլ կտան ծանոթանալ վրացական խոհանոցի ավանդույթներին և հետաքրքիր համադրություններով բազմազանություն մտցնել ճաշացանկում։

24.12.2024
Ամանորյա սեղանի ոսկե մանդարիններով ոչ ոքի չես զարմացնի... Իսկ եթե դրանք մրգեր չլինե՞ն, այլ հյութեղ, վառ, յուրօրինակ աղցան՝ հավի ֆիլեով և պանիրով։