|
Պերֆեկցիոնիզմի վտանգներն ըստ հոգեբանների․ ինչպես այն հաղթահարել
19.12.2025
Ձեր տանը միշտ կարգուկանոն է, նույնիսկ երբ հիվանդ եք, իսկ աշխատանքի վայրում բոլորը գիտեն, որ ամենադժվար պահերին angam կարող են հույս դնել ձեզ վրա։ Դուք միշտ օրինակ եք ծառայում, և կողքից ձեր կյանքը կատարյալ է թվում։ Բայց ի՞նչ գնով։ Միայն դուք գիտեք, թե որքան դժվար է այդ ամենը ձեզ համար։
Պերֆեկցիոնիզմը հոգեբանական բնութագիր է, որի դեպքում մարդը ձգտում է անթերիության և սահմանում է չափազանց բարձր չափանիշներ իր կամ այլոց համար:
Սովորաբար, կատարելեւթյան ձգտող մարդիկ ունեն ներքին ձայն, որը նրանց նախատում է նույնիսկ ամենափոքր սխալի համար և բացառում է անգործությունը. սխալներն անընդունելի են և ինքնախարազանման մի ամբողջ ալիք են առաջացնում։ Տարիների ընթացքում կյանքն իր հետ բերում է ավելի ու ավելի շատ պատասխանատվություններ և պարտավորություններ, բայց ավելի քիչ ուրախություն։ Հանգստանալը դառնում է ավելի ու ավելի դժվար։ Եվ ավելի բարդանում է արդարացնել ներքին քննադատի սպասումները։
Թերապիայի մեջ սա կոչվում է «բարձր չափանիշերի ծուղակ», բայց ավելի հաճախ օգտագործովում է «պերֆեկցիոնիզմ» եզրույթը։
Խնդիրն այն է, որ այս թակարդը մինչև որոշակի պահ սոցիալապես խրախուսելի է և օգտակար։ Դպրոցում, քոլեջում և աշխատանքում դուք արդյունքների եք հասել հենց այն պատճառով, որ ձգտել եք ամեն ինչ անել հնարավորինս լավ և արդյունավետ։ Սակայն գալիս է մի պահ, երբ ձեր ռեսուրսները սպառվում են, և կոշտ ներքին քննադատը հարվածում է ձեզ այնտեղ, որտեղ ամենաշատն է ցավում. հենց այն ժամանակ, երբ ձեզ ամենաշատն է անհրաժեշտ աջակցություն, կամ գոնե կարեկցանք։
Ինչպես ձեր մեջ բացահայտել բարձր չափանիշների ծուղակը

Կան պերֆեկցիոնիզմի մի քանի նշաններ.
• դուք հաճախ եք լարվածություն զգում,
• դուք ձգտում եք ամեն ինչ անել կատարյալ, լինել լավագույնը,
• դուք կարծում եք, որ ձեր արածը բավարար չէ,
• դուք կտրուկ եք արձագանքում սխալներին և փորձում խուսափել դրանցից,
• դուք քննադատում եք ինքներդ ձեզ ամենափոքր սխալի կամ ձախողման համար (և կարծում եք, որ սխալները արժանի են խիստ քննադատության).
• դուք հետաձգում եք այն գործողությունները, որոնք կարող են հանգեցնել դատապարտման.
• այլ մարդիկ ձեր չափանիշները համարում են չափազանցված։
Եթե ձեր մեջ գտաք այս կետերից մի քանիսը, գուցե արժե ավելին իմանալ բարձր չափանիշների ծուղակի մասին։
Ինչու է կատարելության ձգտումը վնասում, այլ ոչ թե օգնում

Առաջինը, որ դուք պետք է հասկանաք, այն է, որ կատարելության և անթերիության հետևից ընկնելը ձեր կյանքը երջանիկ չի դարձնի։
Ահա թե ինչու.
• Անիրատեսական սպասումների միշտապես չբավարարելը կարող է հանգեցնել դեպրեսիայի, անհանգստության և այլ հուզական առողջության խնդիրների։
• Ձախողումից խուսափելու ցանկությունը խոչընդոտում է զարգացումը. սովորելու և նոր բաներ փորձելու հնարավորությունը մեծապես սահմանափակվում է, եթե մեզ արգելվում է սխալներ թույլ տալ։
• Սկզբում ցածր արդյունավետությունը ցանկացած ձեռնարկման հիմքն է, և եթե դա արգելված է, ցանկալի փոփոխությունները կարող են անորոշ ժամանակով հետաձգվել։
Ինչ անել

1. Հասկացեք, որ սխալները բնական են
Սխալներ թույլ տալու վախն ինքնին սխալ է: Հիշե՛ք. դուք սխալներ եք թույլ տալիս՝ փորձելով կատարյալ լինել, քանի որ դուք մարդ եք և, այդուհանդերձ, ժամանակ առ ժամանակ սխալներ թույլ կտաք:
Աշխարհում կատարյալ մարդիկ չկան, և որքան էլ ջանք թափեք, չեք կարողանա դառնալ այն մեկը, ով գոյություն չունի: Ուրեմն ի՞նչ իմաստ ունի ժամանակ վատնել կատարելության պատրանքի վրա:
2. Դադարեք քննադատել ինքներդ ձեզ
Հասկացեք, որ ամեն ինչ այդքան վատ չեք սկսի անել, եթե դադարեք ինքներդ ձեզ քննադատել: Դուք արդեն սովոր եք պատասխանատվությանը և որակին և չեք վերածվի ձեր հակառակին: Մի փոքր ավելի քիչ պահանջկոտ դառնալով ինքներդ ձեր նկատմամբ՝ դուք և ձեր սիրելիները միայն կշահեք:
3. Ինքներդ ձեզ նամակ գրեք
Ինքներդ ձեզ նամակ գրեք «սիրող ծնողից» և կարդացեք այն, երբ աջակցության կարիք ունենաք: Կարող եք գնել բացիկ և դրա մեջ գրել այն, ինչ կցանկանայիք լսել մերձավորից դժվար ժամանակներում:
Օրինակ՝ «Սխալները ցանկացած փորձի կարևոր մասն են։ Որքան շատ սխալներ թույլ տաս, այնքան արագ կսովորես և ապագայում ավելի քիչ սխալներ կգործես։ Դու պարտավոր չես կատարյալ լինել։ Դու թանկարժեք և կարևոր ես ինձ համար հենց այնպես»։
4. Գովեք ինքներդ ձեզ
Նոր առաջադրանք սկսելիս ուշադրություն դարձրեք, թե ինչ եք ավելի լավ արել, քան նախորդ անգամ։ Ոչ թե լավ կամ կատարյալ, այլ պարզապես ավելի լավ, քան նախորդ անգամ։ Գովեք ինքներդ ձեզ, գնահատեք ձեր ջանքերը, նույնիսկ, եթե դեռ հեռու եք կատարյալ լինելուց։
Գովաբանեք ձեր ձեռնարկած փոքր քայլերը։ Եթե դժվարություններ են եղել, ինքներդ ձեզ քաջալերող խոսքեր ասեք, ինչպես կանեիք լավ ընկերոջը։
Այն, ինչի վրա մենք կենտրոնանում ենք, բարելավվում է։ Սովորեք բարի լինել ինքներդ ձեր հանդեպ, և շուտով կնկատեք, թե որքան ավելի հեշտ ու հարմարավետ է դառնում ձեր կյանքը։
5. Դիմեք հոգեբանի
Եթե պատրաստ եք անցյալում թողնել պերֆեկցիոնիզմը, բայց դժվարանում եք այն ինքնուրույն նվազեցնել, դիմեք մասնագետի: Ապացույցուցողական հոգեթերապիան (օրինակ՝ սխեմատիկ կամ կոգնիտիվ թերապիա) վաղուց ցույց է տվել իր արդյունավետությունը նման վիճակների հաղթահարման համար:
Աղբյուր՝ LADYNEWS.am Դիտվել է 33 անգամ
Читать на русском
|