29.03.2012

LN-ի հյուրասրահում առանձնահատուկ մասնագիտությամբ կին է՝ «Նեմո» դելֆինարիումում ծովային կենդանիների մարզիչ, դերասանուհի Եկատերինա Բիզյուկինան:

-Ինչպե՞ս է, որ աշխատում ես ծովային կենդանիների հետ, բայց մեծ ախորժակով ձուկ ես ուտում (մեր զրույցի ժամանակ Եկատերինան սուշի էր վայելում):

-Բոլոր ծանոթներս դա են հարցնում (ծիծաղում է-LN): Բայց ախր դելֆինը ձուկ չէ: Եվ հետո, դելֆինն ինքն էլ սնվում է այսպիսի ձկնիկներով:

- Եկատերինա, շատ հետաքրքիր մասնագիտություն ունես: Ինչպե՞ս որոշեցիր դելֆիններ վարժեցնել:

-Ես դեռ փոքր էի. երբ ներկայացումներ էի տեսնում դելֆինների հետ, դա ինձ գերում էր: Իսկ հետո ուսանողական շրջանում սկսեցի հաճախ գնալ դելֆինարիում: Սկզբում ինձ մանր գործեր էին վստահում' փայտ բռնել, որպեսզի դելֆինը թռչի վրայով, գնդակ գցել դելֆիններին: Եվ աստիճանաբար սկսեցի սովորել ծրագիրը:

-Հատկապես ինչո՞վ են գրավում քեզ դելֆինները, ի՞նչ յուրահատկություն ես տեսնում նրանց մեջ:

- Այնքան յուրահատուկ են, ինչպե՞ս կարող են չգրավել: Նրանք խելացի են, հետաքրքիր, հավատարիմ:

-Դժվա՞ր է նրանց հետ աշխատել:

-Ոչ, նրանք ասես աշակերտներ լինեն: Պետք է գտնես նրանց հետ շփվելու լեզուն և վերջ: Քանի որ ես զբաղվել եմ աթլետիկայով դեռ շատ փոքրուց, ինձ համար նրանց հետ աշխատելն ավելի հեշտ է: Օրինակ, մի ոտքով համարը կատարելիս պետք է բավականին մեծ հավասարակշռություն ունենաս: Այնպես է ստացվել, որ այդ համարն  ինձնից առաջ  դեռ ոչ ոք չէր արել:

- Դա քո միա՞կ մասնագիտությունն է:

- Իրավաբան եմ: Բայց ես դեռ սովորելու տարիներին հասկացա, որ դա իմը չէ: Ինձ ավելի ստեղծագործ աշխատանք էր պետք: Ինչով հիմա ես զբաղվում եմ, ինձ շատ ավելի շատ է դուր գալիս, քան իրավաբանի գործը:

-Իսկ ինչո՞ւ հենց Հայաստանում:

-Մենք մինչև այդ ուրիշ քաղաքներում էինք աշխատում: Մեր ղեակավարներն այստեղ դելֆինարիում ստեղծեցին, և ես, ամուսինս ու կենդանիները տեղափոխվեցինք Հայաստան: Հայաստանում ես շատ բան եմ սովորել, օրինակ՝ կար ու ձև, սովորում եմ նաև անգլերեն: Նաև այնպիսի տեղեր ենք գնացել, այնպիսի գեղեցկություններ տեսել, որ ուղղակի հիացած եմ:

-Իսկ երկա՞ր եք մնալու այստեղ:

-Ոչ, սա ժամանակավոր է. մինչև փոխարինողներ կհայտնվեն: Մենք կտեղափոխվենք ծովին ավելի մոտ մի տեղ:

-Կա՞ն նշաններ, ժեստեր, որոնց միջոցով դելֆինները հասկանում են քեզ առանց խոսքի:

-Իհարկե, կան արդեն բավականին հստակ սովորած, վարժեցված ժեստեր, որոնք նրանք հասկանում են: Նրանք գիտեն նաև համարների հերթականությունը: Մի քիչ դժվար է նոր համարներ ստեղծել, որովհետև պետք է նորից սկզբից ամեն ինչ սովորեցնել, որպեսզի չխախտեն հերթականությունը: Բացի ժեստերից, նրանք զգում են նաև քո տրամադրությունն ու տրամադրվածությունը: Եթե ես մի փոքր լարված եմ, ջղայնացած, նրանք դա անպայման զգում են և չեն շփվում ինձ հետ: Որպես կանոն, այդ դեպքերում ծրագիրը ձախողվում է:

-Իսկ ձախողումներ հաճա՞խ են լինում շոուի ժամանակ:

-Ամեն անգամ (ծիծաղում է_LN): Ոչ մենք, ոչ էլ առավել ևս նրանք ռոբոտներ չենք, և սխալներ անպայման լինում են: Օրինակ լինում է, երբ կերակրում եմ, նա վերցնում է ձուկն ու լողում հեռու: Վերջ, էլ ոչինչ չես կարող անել: Նա կշտացել է, բավականաչափ խաղացել և այլևս չի ուզում անել ոչինչ: Կամ ես նրա վրա եմ, մենք միասին լողավազանի մեջ պտույտ ենք կատարում, մեկ էլ նա որոշում է,որ այլևս չի ուզում ինձ իր վրա պահել: Նա սուզվում է ջրի մեջ, ես էլ՝ իր հետ միասին: Այ այդպիսի խուլիգաններ են մեր դելֆինները (ծիծաղում է-LN):

-Հանպատրաստից համարներ ստեղծվո՞ւմ են:

-Այո, եղել է այդպիսի դեպք: Փոկերի հետ համարի ժամանակ դելֆիններից մեկն ուզում էր իմ ուշադրությունը գրավել և սկսեց թռիչքներ անել, պտտվել օդում: Ես հիացած էի, բայց չէի կարող կիսատ թողնել փոկերի հետ ներկայացումը: Սկսեցի միաժամանակ նրան ձկնիկներ գցել, հասկացնելու համար, որ ինձ դուր է գալիս այն, ինչ անում է նա: Նա էլ դրանից ավելի ոգևորվեց և սկսեց բարձր թռիչքներ անել, պտտվել մի քանի անգամ: Բոլորին թվաց, թե դա լավ պատրաստած համար է, բայց փաստորեն այն ստեղծվեց տեղում, անսպասելի բոլորիս համար:

-Ինչպե՞ս ես դելֆիններին իրարից տարբերում:

-Նրանք շատ տարբեր են: Եթե ընդհանուր առմամբ նայես, բոլորը մոխրագույն են, սպիտակ փորով: Նույնն է, եթե ասես, որ բոլոր սևամորթները նույնն են, չէ՞ որ մենք նրանց էլ հազիվ ենք տարբերում: Բայց եթե աշխատես, շփվես նրանց հետ, նրանք բոլորովին տարբեր են:

-Ինչպե՞ս է ստացվել, որ ամուսինդ նույնպես դելֆինների հետ է աշխատում:

-Մենք տարբեր դելֆինարիումներում էինք աշխատում: Նա ավելի շուտ է սկսել այս գործը, քան ես: Նա արդեն իր դելֆիններին էր վարժեցնում, իսկ ինձ պատրաստի դելֆիններ էին տվել, մնում էր, որ ես սովորեի նրանց հետ աշխատել: Հետո մեզ տեղափոխեցին մի դելֆինարիում, այնտեղ էլ ծանոթացանք ու այդպես…

-Որպես վարժեցնողներ, դու եւ ամուսինդ շա՞տ տարբեր եք:

-Իհարկե, նա որպես տղամարդ ավելի խիստ, պահանջկոտ է: Եթե ինձ մոտ ինչ-որ բան չի ստացվում այսպես, ես դա կարող եմ անել այնպես: Նա ավելի ճշտապահ է, եթե պետք է այստեղ թռիչք, ուրեմն այն պետք է լինի: Եթե պետք է լինի երկու պտույտ, ուրեմն հենց երկուսը պետք է լինի և վերջ:

-Ու՞մ են նրանք ավելի շատ ենթարկվում:

-Երկուսիս էլ ենթարկվում են: Ընդհանրապես մեր դելֆինները շատ խելացի են: Լինում է, որ բնավորություններն են ուրիշ. մեկն ավելի շուտ է սովորում,ավելի ենթարկվող է, մյուսի հետ ավելի մեծ ջանքեր են պետք:

-Մինչև ե՞րբ կարող եք զբաղվել այս աշխատանքով, այն հեռանկարայի՞ն է:

-Ես անգամ չեմ մտածել: Կարծում եմ՝ այս աշխատանքն ավելի երիտասարդ աղջիկների համար է: Իմ կարծիքով, շոուն պետք է ցուցադրի երիտասարդ, գեղեցիկ աղջիկ: Հաստատ նա ավելի ճկուն և էսթետիկ կդիտվի, քան 40-ն անց մի կին: Հետագայում կյանքը ցույց կտա՝ ինչպես կլինի, իսկ հիմա ես երիտասարդ եմ և դեռևս չեմ անհանգստանում:

-Երբ ծնողներդ համատեղ աշխատանք ունեն, ցանկություն է առաջանում շարունակել նրանց գործը: Հիմա երեխաներ չունեք, բայց երբ ձեր կյանքում հայտնվեն փոքրիկներ, կուզեի՞ք՝ նրանք նույնպես այս ասպարեզում դրսևորեին իրենց:

-Թող լինի այդպես: Մենք երբեք դեմ չենք լինի: Եթե անգամ նա չընտրի այս մասնագիտությունը, միևնույնն է՝ սպորտով զբաղվելու է հաստատ: Հիմա մեր փոքրիկները դելֆիններն են:

-Նմա՞ն են դելֆինները մարդկանց:

-Այո, նրանք մարդկանց նման նեղացկոտ են: Դու երբեք ուժով կամ ստիպողաբար չես կարող նրանց ինչ-որ բան սովորեցրել: Նրանք հասկացնում են քեզ, որ պետք է փոխես մեթոդդ: Նրանք համառ են: Եթե մի բան ուզում են, ուրեմն պետք է ստանան: Երբ դեռ նոր էի այս ասպարեզում, անընդհատ շտապում էի, ուզում էի շուտ պատրաստել համարը: Դելֆինն էլ նեղացավ ինձնից ու այլևս չէր մոտենում: Անգամ իմ ձեռքից ձուկ չէր վերցնում: Ես լողում էի նրա ետևից, փորձում սիրել, հաշտվել, բայց ոչ մի ռեակցիա չկար: Նա նեղացել էր և վերջ: Իսկ ես դրանից ահավոր նեղվում էի, ամեն կերպ փորձում հաշտվել: Երկար ժամանակ անցավ, երբ նա նորից սկսեց վստահել ինձ:

-Իսկ ի՞նչ ես  սովորել նրանցից:

-Բարություն: Նրանք անսահման բարի են: Սովորել եմ համբերատար լինել: Նրանց հետ ինձ ավելի մոտ եմ զգում բնությանը:

-Պատահո՞ւմ է, որ ուղղակի նրանց հետ շփվելու կարիք եք զգում, թեկուզ ոչ աշխատանքային օրերին:

-Մենք ապրում ենք դելֆինների հետ: Քանի դեռ երեխաներ չունենք, մեզ այդպես շատ հարմար է: Այդպես նրանք միշտ հսկողության տակ են, ուշադրության կենտրոնում: Ոչ աշխատանքային օրերին էլ լողում ենք նրանց հետ, սիրում: Խաղալիքներ ենք գցում լողավազան, խաղում նրանց հետ:

-Իսկ ե՞րբ են նրանք հասցնում հանգստանալ:

-Դելֆինների համար դա աշխատանք չէ, նրանք պարզապես խաղում են, նրանց համար դա հաճելի է: Անգամ ներկայացումներից հետո, նրանք սկսում են թռչել, խնդրել, որ նորից խաղաս իրենց հետ: Դելֆիններն ընդհանրապես չեն քնում: Նրանց գլխուղեղի երկու հատվածները հերթով են աշխատում: Օրվա մի մասը աջ կիսագունդն է աշխատում, մյուս կեսը' ձախը: Եթե նրանք քնեն, կխեղդվեն, քանի որ շնչում են թոքերով:

-Այսինքն' նրանց համար ոչ մի վտանգավոր բան չկա՞ այդ պարապմունքներից, ներկայացումներից:

-Ոչ: Այդպիսի խոսակցություններն ինձ ուղղակի նյարդայնացնում են: Որոշ մարդիկ երևի գումար են աշխատում' այդպիսի հիմարություններ խոսելով: Նրանք հորինել էին, թե էպիդեմիա է տարածված, վարակվում են նաև դելֆինների հետ շփվող մարդիկ: Խոսում էին, թե մենք անմարդկային ենք վերաբերվում նրանց հետ, խփում ենք, տանջում: Ուղղակի ամոթ է, ինչպե՞ս կարող ենք մենք այդպես վարվել այն կենդանիների հետ, որոնց հետ ապրում ենք, աշխատում: Նրանք մեր կյանքի մի մասն են' մեր երեխաները:

-Իսկ փակ տարածության մեջ պահելը չի՞ վտանգում նրանց կյանքը:

-Ոչ, նրանք քանի որ ծնվել են այդ պայմաններում,նրանք սովորել են այդտեղ ապրել: Եթե հիմա մենք նրանց բաց թողնենք օվկիանոս, հավանաբար չեն դիմանա: Նրանց իմունային համակարգը հարմարվել է այս պայմաններին: Նրանք չեն կարող ինքնուրույն կեր ճարել իրենց համար: Իսկ նրանք, ովքեր սիրում են բամբասել, վատաբանել ու քննադատել, դաժան հեքիաթներ հորինել, թող մի փոքր շատ շփվեն կենդանիների հետ, գուցե դրական անդրադառնա նրանց վրա: Ընդհանրապես մեզ բարությունն է պակասում, որը կարող ենք սովորել կենդանիներից:

Հարցազրույցը'  Նելլի Ղարիբյանի

Դիտվել է 7280 անգամ

09.10.2025
Նրանք պարզապես չգիտեն, թե ինչպես անտարբեր լինել. նրանց գայթակղվածությունն անհնար է չնկատել։

03.09.2025
Խանութների ցուցափեղքերում կարող եք տեսնել բազմաթիվ զանազան ատամի խոզանակներ՝ տարբեր ձևերի, չափերի, մազիկների տեսակների և լրացուցիչ առանձնահատկությունների, որոնք կարող են շփոթեցնել նույնիսկ ամենափորձառու գնորդին։

24.07.2025
Ժամանակակից օրթոպեդիկ ներքնակները, ի տարբերություն ավանդական մոդելների, ունեն մի շարք առավելություններ, ինչը դրանք դարձնում է հատկապես ժողովրդականություն վայելող:

04.06.2025
«Արտադրված է Հայաստանում» պիտակով ապրանքները գնալով ավելի մեծ պահանջարկ են վայելում հայրենական շուկայում, այդ թվում՝ հագուստի նորաձևության ոլորտում։

19.03.2025
Իրո՞ք որոշ մարդիկ իսկապես բուռն են արձագանքում եղանակի փոփոխություններին, թե՞ դա պարզապես ինքնաներշնչանք է: Փորձենք պարզել:

19.02.2025
«Քնա՞ծ ես» հաղորդագրություն ստանալը մի տղամարդուց, ով անհետանում է մի քանի շաբաթով, իսկ հետո հանկարծ նորից հայտնվում ձեր կյանքում, վաղուց արդեն մեծ տարածում է ստացել: