29.03.2012

LN-ի հյուրասրահում առանձնահատուկ մասնագիտությամբ կին է՝ «Նեմո» դելֆինարիումում ծովային կենդանիների մարզիչ, դերասանուհի Եկատերինա Բիզյուկինան:

-Ինչպե՞ս է, որ աշխատում ես ծովային կենդանիների հետ, բայց մեծ ախորժակով ձուկ ես ուտում (մեր զրույցի ժամանակ Եկատերինան սուշի էր վայելում):

-Բոլոր ծանոթներս դա են հարցնում (ծիծաղում է-LN): Բայց ախր դելֆինը ձուկ չէ: Եվ հետո, դելֆինն ինքն էլ սնվում է այսպիսի ձկնիկներով:

- Եկատերինա, շատ հետաքրքիր մասնագիտություն ունես: Ինչպե՞ս որոշեցիր դելֆիններ վարժեցնել:

-Ես դեռ փոքր էի. երբ ներկայացումներ էի տեսնում դելֆինների հետ, դա ինձ գերում էր: Իսկ հետո ուսանողական շրջանում սկսեցի հաճախ գնալ դելֆինարիում: Սկզբում ինձ մանր գործեր էին վստահում' փայտ բռնել, որպեսզի դելֆինը թռչի վրայով, գնդակ գցել դելֆիններին: Եվ աստիճանաբար սկսեցի սովորել ծրագիրը:

-Հատկապես ինչո՞վ են գրավում քեզ դելֆինները, ի՞նչ յուրահատկություն ես տեսնում նրանց մեջ:

- Այնքան յուրահատուկ են, ինչպե՞ս կարող են չգրավել: Նրանք խելացի են, հետաքրքիր, հավատարիմ:

-Դժվա՞ր է նրանց հետ աշխատել:

-Ոչ, նրանք ասես աշակերտներ լինեն: Պետք է գտնես նրանց հետ շփվելու լեզուն և վերջ: Քանի որ ես զբաղվել եմ աթլետիկայով դեռ շատ փոքրուց, ինձ համար նրանց հետ աշխատելն ավելի հեշտ է: Օրինակ, մի ոտքով համարը կատարելիս պետք է բավականին մեծ հավասարակշռություն ունենաս: Այնպես է ստացվել, որ այդ համարն  ինձնից առաջ  դեռ ոչ ոք չէր արել:

- Դա քո միա՞կ մասնագիտությունն է:

- Իրավաբան եմ: Բայց ես դեռ սովորելու տարիներին հասկացա, որ դա իմը չէ: Ինձ ավելի ստեղծագործ աշխատանք էր պետք: Ինչով հիմա ես զբաղվում եմ, ինձ շատ ավելի շատ է դուր գալիս, քան իրավաբանի գործը:

-Իսկ ինչո՞ւ հենց Հայաստանում:

-Մենք մինչև այդ ուրիշ քաղաքներում էինք աշխատում: Մեր ղեակավարներն այստեղ դելֆինարիում ստեղծեցին, և ես, ամուսինս ու կենդանիները տեղափոխվեցինք Հայաստան: Հայաստանում ես շատ բան եմ սովորել, օրինակ՝ կար ու ձև, սովորում եմ նաև անգլերեն: Նաև այնպիսի տեղեր ենք գնացել, այնպիսի գեղեցկություններ տեսել, որ ուղղակի հիացած եմ:

-Իսկ երկա՞ր եք մնալու այստեղ:

-Ոչ, սա ժամանակավոր է. մինչև փոխարինողներ կհայտնվեն: Մենք կտեղափոխվենք ծովին ավելի մոտ մի տեղ:

-Կա՞ն նշաններ, ժեստեր, որոնց միջոցով դելֆինները հասկանում են քեզ առանց խոսքի:

-Իհարկե, կան արդեն բավականին հստակ սովորած, վարժեցված ժեստեր, որոնք նրանք հասկանում են: Նրանք գիտեն նաև համարների հերթականությունը: Մի քիչ դժվար է նոր համարներ ստեղծել, որովհետև պետք է նորից սկզբից ամեն ինչ սովորեցնել, որպեսզի չխախտեն հերթականությունը: Բացի ժեստերից, նրանք զգում են նաև քո տրամադրությունն ու տրամադրվածությունը: Եթե ես մի փոքր լարված եմ, ջղայնացած, նրանք դա անպայման զգում են և չեն շփվում ինձ հետ: Որպես կանոն, այդ դեպքերում ծրագիրը ձախողվում է:

-Իսկ ձախողումներ հաճա՞խ են լինում շոուի ժամանակ:

-Ամեն անգամ (ծիծաղում է_LN): Ոչ մենք, ոչ էլ առավել ևս նրանք ռոբոտներ չենք, և սխալներ անպայման լինում են: Օրինակ լինում է, երբ կերակրում եմ, նա վերցնում է ձուկն ու լողում հեռու: Վերջ, էլ ոչինչ չես կարող անել: Նա կշտացել է, բավականաչափ խաղացել և այլևս չի ուզում անել ոչինչ: Կամ ես նրա վրա եմ, մենք միասին լողավազանի մեջ պտույտ ենք կատարում, մեկ էլ նա որոշում է,որ այլևս չի ուզում ինձ իր վրա պահել: Նա սուզվում է ջրի մեջ, ես էլ՝ իր հետ միասին: Այ այդպիսի խուլիգաններ են մեր դելֆինները (ծիծաղում է-LN):

-Հանպատրաստից համարներ ստեղծվո՞ւմ են:

-Այո, եղել է այդպիսի դեպք: Փոկերի հետ համարի ժամանակ դելֆիններից մեկն ուզում էր իմ ուշադրությունը գրավել և սկսեց թռիչքներ անել, պտտվել օդում: Ես հիացած էի, բայց չէի կարող կիսատ թողնել փոկերի հետ ներկայացումը: Սկսեցի միաժամանակ նրան ձկնիկներ գցել, հասկացնելու համար, որ ինձ դուր է գալիս այն, ինչ անում է նա: Նա էլ դրանից ավելի ոգևորվեց և սկսեց բարձր թռիչքներ անել, պտտվել մի քանի անգամ: Բոլորին թվաց, թե դա լավ պատրաստած համար է, բայց փաստորեն այն ստեղծվեց տեղում, անսպասելի բոլորիս համար:

-Ինչպե՞ս ես դելֆիններին իրարից տարբերում:

-Նրանք շատ տարբեր են: Եթե ընդհանուր առմամբ նայես, բոլորը մոխրագույն են, սպիտակ փորով: Նույնն է, եթե ասես, որ բոլոր սևամորթները նույնն են, չէ՞ որ մենք նրանց էլ հազիվ ենք տարբերում: Բայց եթե աշխատես, շփվես նրանց հետ, նրանք բոլորովին տարբեր են:

-Ինչպե՞ս է ստացվել, որ ամուսինդ նույնպես դելֆինների հետ է աշխատում:

-Մենք տարբեր դելֆինարիումներում էինք աշխատում: Նա ավելի շուտ է սկսել այս գործը, քան ես: Նա արդեն իր դելֆիններին էր վարժեցնում, իսկ ինձ պատրաստի դելֆիններ էին տվել, մնում էր, որ ես սովորեի նրանց հետ աշխատել: Հետո մեզ տեղափոխեցին մի դելֆինարիում, այնտեղ էլ ծանոթացանք ու այդպես…

-Որպես վարժեցնողներ, դու եւ ամուսինդ շա՞տ տարբեր եք:

-Իհարկե, նա որպես տղամարդ ավելի խիստ, պահանջկոտ է: Եթե ինձ մոտ ինչ-որ բան չի ստացվում այսպես, ես դա կարող եմ անել այնպես: Նա ավելի ճշտապահ է, եթե պետք է այստեղ թռիչք, ուրեմն այն պետք է լինի: Եթե պետք է լինի երկու պտույտ, ուրեմն հենց երկուսը պետք է լինի և վերջ:

-Ու՞մ են նրանք ավելի շատ ենթարկվում:

-Երկուսիս էլ ենթարկվում են: Ընդհանրապես մեր դելֆինները շատ խելացի են: Լինում է, որ բնավորություններն են ուրիշ. մեկն ավելի շուտ է սովորում,ավելի ենթարկվող է, մյուսի հետ ավելի մեծ ջանքեր են պետք:

-Մինչև ե՞րբ կարող եք զբաղվել այս աշխատանքով, այն հեռանկարայի՞ն է:

-Ես անգամ չեմ մտածել: Կարծում եմ՝ այս աշխատանքն ավելի երիտասարդ աղջիկների համար է: Իմ կարծիքով, շոուն պետք է ցուցադրի երիտասարդ, գեղեցիկ աղջիկ: Հաստատ նա ավելի ճկուն և էսթետիկ կդիտվի, քան 40-ն անց մի կին: Հետագայում կյանքը ցույց կտա՝ ինչպես կլինի, իսկ հիմա ես երիտասարդ եմ և դեռևս չեմ անհանգստանում:

-Երբ ծնողներդ համատեղ աշխատանք ունեն, ցանկություն է առաջանում շարունակել նրանց գործը: Հիմա երեխաներ չունեք, բայց երբ ձեր կյանքում հայտնվեն փոքրիկներ, կուզեի՞ք՝ նրանք նույնպես այս ասպարեզում դրսևորեին իրենց:

-Թող լինի այդպես: Մենք երբեք դեմ չենք լինի: Եթե անգամ նա չընտրի այս մասնագիտությունը, միևնույնն է՝ սպորտով զբաղվելու է հաստատ: Հիմա մեր փոքրիկները դելֆիններն են:

-Նմա՞ն են դելֆինները մարդկանց:

-Այո, նրանք մարդկանց նման նեղացկոտ են: Դու երբեք ուժով կամ ստիպողաբար չես կարող նրանց ինչ-որ բան սովորեցրել: Նրանք հասկացնում են քեզ, որ պետք է փոխես մեթոդդ: Նրանք համառ են: Եթե մի բան ուզում են, ուրեմն պետք է ստանան: Երբ դեռ նոր էի այս ասպարեզում, անընդհատ շտապում էի, ուզում էի շուտ պատրաստել համարը: Դելֆինն էլ նեղացավ ինձնից ու այլևս չէր մոտենում: Անգամ իմ ձեռքից ձուկ չէր վերցնում: Ես լողում էի նրա ետևից, փորձում սիրել, հաշտվել, բայց ոչ մի ռեակցիա չկար: Նա նեղացել էր և վերջ: Իսկ ես դրանից ահավոր նեղվում էի, ամեն կերպ փորձում հաշտվել: Երկար ժամանակ անցավ, երբ նա նորից սկսեց վստահել ինձ:

-Իսկ ի՞նչ ես  սովորել նրանցից:

-Բարություն: Նրանք անսահման բարի են: Սովորել եմ համբերատար լինել: Նրանց հետ ինձ ավելի մոտ եմ զգում բնությանը:

-Պատահո՞ւմ է, որ ուղղակի նրանց հետ շփվելու կարիք եք զգում, թեկուզ ոչ աշխատանքային օրերին:

-Մենք ապրում ենք դելֆինների հետ: Քանի դեռ երեխաներ չունենք, մեզ այդպես շատ հարմար է: Այդպես նրանք միշտ հսկողության տակ են, ուշադրության կենտրոնում: Ոչ աշխատանքային օրերին էլ լողում ենք նրանց հետ, սիրում: Խաղալիքներ ենք գցում լողավազան, խաղում նրանց հետ:

-Իսկ ե՞րբ են նրանք հասցնում հանգստանալ:

-Դելֆինների համար դա աշխատանք չէ, նրանք պարզապես խաղում են, նրանց համար դա հաճելի է: Անգամ ներկայացումներից հետո, նրանք սկսում են թռչել, խնդրել, որ նորից խաղաս իրենց հետ: Դելֆիններն ընդհանրապես չեն քնում: Նրանց գլխուղեղի երկու հատվածները հերթով են աշխատում: Օրվա մի մասը աջ կիսագունդն է աշխատում, մյուս կեսը' ձախը: Եթե նրանք քնեն, կխեղդվեն, քանի որ շնչում են թոքերով:

-Այսինքն' նրանց համար ոչ մի վտանգավոր բան չկա՞ այդ պարապմունքներից, ներկայացումներից:

-Ոչ: Այդպիսի խոսակցություններն ինձ ուղղակի նյարդայնացնում են: Որոշ մարդիկ երևի գումար են աշխատում' այդպիսի հիմարություններ խոսելով: Նրանք հորինել էին, թե էպիդեմիա է տարածված, վարակվում են նաև դելֆինների հետ շփվող մարդիկ: Խոսում էին, թե մենք անմարդկային ենք վերաբերվում նրանց հետ, խփում ենք, տանջում: Ուղղակի ամոթ է, ինչպե՞ս կարող ենք մենք այդպես վարվել այն կենդանիների հետ, որոնց հետ ապրում ենք, աշխատում: Նրանք մեր կյանքի մի մասն են' մեր երեխաները:

-Իսկ փակ տարածության մեջ պահելը չի՞ վտանգում նրանց կյանքը:

-Ոչ, նրանք քանի որ ծնվել են այդ պայմաններում,նրանք սովորել են այդտեղ ապրել: Եթե հիմա մենք նրանց բաց թողնենք օվկիանոս, հավանաբար չեն դիմանա: Նրանց իմունային համակարգը հարմարվել է այս պայմաններին: Նրանք չեն կարող ինքնուրույն կեր ճարել իրենց համար: Իսկ նրանք, ովքեր սիրում են բամբասել, վատաբանել ու քննադատել, դաժան հեքիաթներ հորինել, թող մի փոքր շատ շփվեն կենդանիների հետ, գուցե դրական անդրադառնա նրանց վրա: Ընդհանրապես մեզ բարությունն է պակասում, որը կարող ենք սովորել կենդանիներից:

Հարցազրույցը'  Նելլի Ղարիբյանի

Դիտվել է 7308 անգամ

28.10.2025
Ֆրանսիացի նորաձևության հայտնի դիզայներ Քրիստիան Դիորը սիրում էր ասել, որ չկան անհրապույր կանայք։ Կան միայն այնպիսիները, ովքեր չեն կարողանում ընդգծել իրենց գրավչությունը։ Ահա այն սխալները, որոնք դիզայները համարում է անընդունելի:

03.09.2025
Խանութների ցուցափեղքերում կարող եք տեսնել բազմաթիվ զանազան ատամի խոզանակներ՝ տարբեր ձևերի, չափերի, մազիկների տեսակների և լրացուցիչ առանձնահատկությունների, որոնք կարող են շփոթեցնել նույնիսկ ամենափորձառու գնորդին։

24.07.2025
Ժամանակակից օրթոպեդիկ ներքնակները, ի տարբերություն ավանդական մոդելների, ունեն մի շարք առավելություններ, ինչը դրանք դարձնում է հատկապես ժողովրդականություն վայելող:

04.06.2025
«Արտադրված է Հայաստանում» պիտակով ապրանքները գնալով ավելի մեծ պահանջարկ են վայելում հայրենական շուկայում, այդ թվում՝ հագուստի նորաձևության ոլորտում։

19.03.2025
Իրո՞ք որոշ մարդիկ իսկապես բուռն են արձագանքում եղանակի փոփոխություններին, թե՞ դա պարզապես ինքնաներշնչանք է: Փորձենք պարզել:

19.02.2025
«Քնա՞ծ ես» հաղորդագրություն ստանալը մի տղամարդուց, ով անհետանում է մի քանի շաբաթով, իսկ հետո հանկարծ նորից հայտնվում ձեր կյանքում, վաղուց արդեն մեծ տարածում է ստացել: