13.01.2022

Այս ոչ մխիթարական եղրակացությանը հանգել է տարբեր տեսակի մոտիվացիաների մասին գրքի հեղինակը։

Շվեդ հոգեբան Անժելա Ահոլան իր նոր՝ «Թաքնված մոտիվացիա» գրքում քննարկում է, թե ինչպես են մարդկության երեք հիմնական շարժառիթներն ազդում յուրաքանչյուր անհատի ժամանակակից կյանքի վրա: Հիմնարար դրդապատճառներ, այսինքն՝ նպատակներ, ասելով նա նկատի ունի գիտելիքը, կարգավիճակը և հարաբերությունները։

Այս երեք կետերն էլ նախկինի պես հսկայական դեր են խաղում մեր կյանքում, բայց, իհարկե, յուրաքանչյուրն ունի այս շարժառիթների տարբեր մեկնաբանություններ, որոնք ազդում նրա գործողությունների և մտքերի վրա: Ինչ-որ մեկի համար առաջին տեղում ընտանիքն ու ընկերներն են, մեկ ուրիշի համար՝ նոր բաներ սովորելը, իսկ ոմանք էլ կարգավիճակն են ընտրում, այսինքն, ասենք, վեց ամիսը մեկ մեքենա ու գաջեթներ են առնում, ոչ թե այն պատճառով, որ հինը մաշվել է, այլ ընդհանուր հիացմունքի համար։

Հարաբերությունները, որոնք ի սկզբանե մարդկության գոյատևման կարևոր հանգամանք էին (որքան մեծ էր հոտը, այնքան մեծ էր յուրաքանչյուր անհատի կյանքը պահպանելու հնարավորությունը, հին ժամանակներում մենակությունը մահվան էր հավասար), այսօր ևս փոխվում են։ Եվ առաջին հերթին այն պատճառով, որ հին կարծրատիպերը քանդվում են, և նոր պահանջմունքներ են հայտնվում։

Այսպես, եթե նախկինում կանանց գեղեցկությունը փոխհատուցվում էր տղամարդկանց կարգավիճակով, ապա մեր դարաշրջանում նման միություններն ավելի քիչ են: Իսկ սոցիոլոգները փորձում են գտնել զուգընկերների մոդելներ, որոնք ավելի հավանական է, որ երկար ժամանակ ներդաշնակության մեջ կլինեն:

Մի քանի տարի առաջ Կոնեկտիկուտի համալսարանի սոցիոլոգիայի ամբիոնի դոցենտ Քրիստին Մյունշը մի շարք փորձեր է անցկացրել՝ ներգրավելով տարբեր եկամուտներ և հավատարիմ մնալու ցանկության ունեցող զուգընկերների: Այսինքն՝ նա դիտարկել է այն զույգերը, որոնցում ամուսիններն ունեին քիչ թե շատ հավասար եկամուտներ և, ընդհակառակը, դեպքեր, երբ տղամարդու և կնոջ աշխատավարձի տարբերությունը զգալի էր։ Արդյունքում նա հանգել է հետաքրքիր եզրակացության՝ ամենից հաճախ դավաճանության և սիրուհիներ ունալուն հակված են այն տղամարդիկ, որոնց կանայք ավելի մեծ եկամուտներ ունեն։

Սոցիոլոգները սա բացատրում են հետևյալ կերպ. հասարակության մեջ դեռևս ուժեղ է այն մտայնությունը, որ տղամարդը պետք է ապահովի երեխաներին և կնոջը, իսկ երբ ֆինանսական խոցելիություն է ի հայտ գալիս, նա, կարծես, թե ցանկանում է վրեժ լուծել և գործի է դնում մեկ այլ «իսկապես առնական» գործիք. սկսում է բազմաթիվ սեռական հարաբերություններ հաստատել։ Այսպիսով, նա «պատժում է» իր հավատարմին ու փորձում է պահպանել իր բարձր ինքնագնահատականը։

Հատկանշական է, որ կինը ևս իրենից ավելի քիչ վաստակող տղամադու հետ իրեն խոցելի է զգում. նա սկսում է թերագնահատել իր արժանիքները, ավելի շատ տնային գործեր է ստանձնում, անընդհատ անհանգստանում է և, նույնիսկ, քրոնիկական անքնություն ձեռք բերելու վտանգի առաջ կանգնում։ Այսինքն՝ նա անհավասարությունն ամեն կերպ «չեզոքացնելու» ուղիներ է փնտրում։

Արդյոք սա նշանակո՞ւմ է, որ մյուս զույգերում տղամարդիկ կամ կանայք չեն դավաճանում: Իհարկե ոչ։ Եվ արժե՞ եզրակացնել, որ եթե կինը քիչ է ստանում, իսկ տղամարդը՝ ավելի շատ, ապա ամեն ինչ (ըստ «ռեսուրսների փոխանակման» հին մոդելի) լավ կլինի։ Դարձյալ՝ ոչ: Խոսքը, իհարկե, այն դեպքերի մասին չէ, երբ կինը գտնվում է ծննդաբերության արձակուրդում կամ ժամանակավորապես անաշխատունակ է, այլ մշտական իրավիճակի։

Գրքի հեղինակի խոսքով, դավաճանության կամ բաժանման վտանգն առկա է ցանկացած իրավիճակում, երբ հարաբերություններում ինչ-որ մեկը վերմակն ավելի շատ է քաշում իր վրա՝ լինի դա ֆինանսական գերազանցություն, ավելի բարձր կարգավիճակ կամ, նույնիսկ, ավելի մեծ հեղինակություն շրջապատում: Ցանկացած անհավասարություն, ի վերջո, կարող է հանգեցնել նրան, որ երկրորդ անձը ստիպված կլինի աջակցություն փնտրել «կողքից»:

Հեղինակի հիմնական եզրակացություն այն է, որ անկեղծ և հարգալից հարաբերությունների հաստատման բանալին ձեր սիրելիի հետ հարցերը քննարկելու և լսելու ունակության մեջ է:

Աղբյուր՝ LADYNEWS.am

Դիտվել է 1376 անգամ

Читать на русском

26.05.2023
Մոտ մեկ տարուց գիտնականները նորից այցելել են առաջին խմբի կամավորներին, որոնց մեծ մասը հավատացրել է, որ շարունակում է «խենթի պես» սիրել, բայց նույն բանը ցույց չեն տվել հետազոտության արդյունքները:

19.05.2023
Փողը հարաբերությունների կարևոր կողմն է, և երբեմն ընտանիքի ոչ միայն նյութական, այլև հոգեբանական բարեկեցությունը կախված է համատեղ տնտեսելու և առանց վեճերի ծախսելու կարողությունից

09.05.2023
Սիրո մեջ, ինչպես ցանկացած այլ բնագավառում, կարևոր է պահպանել ինքնությունը:

04.04.2023
Եթե ձեր նպատակն է շփոթեցնել ձեր զուգընկերոջը, զարմացնել նրան և ստիպել ընտրել իր խոսքերը, հանգիստ կարող եք տալ ստորեև բերված յոթ հարցերը:

23.03.2023
Հարաբերությունների բանալին վստահությունն է: Բայց լինում են պահեր, երբ այն արդեն կորսված է, և կարևոր է դավաճանության վարկածը կա՛մ հաստատել, կա՛մ հերքել:

10.02.2023
Ինտիմ հարաբերությունները նվիրական զգացումներ են հաղորդում զույգերին։ Բայց միշտ չէ, որ ամեն ինչ ցանկալի հունով կամ հարթ է ընթանում։ Հաճախ հենց ինքներս ենք լինում ձախողման պատճառը՝ առանց գիտակցելու դա։